Kraniyofasiyal Cerrahi

“Kraniyofasiyal cerrahi nedir?” sorusuna; kafatası ve yüz bölgesindeki malformasyonların düzeltilmesi için uygulanan bir operasyondur, şeklinde yanıt verilebilir. Küçük yaşlarda ya da sonradan meydana gelen travma sonrası bozukluklarla ilgilenir. Kraniyel kasayı yeniden şekillendirme amacı güden bu özel tedavi, eksikleri rekonstrükte eder. 

Kraniyofasiyal cerrahi, özel bir alan olduğu için belirli tekniklerle uygulanır. Hastalığın tanısı plastik cerrah tarafından konur. Muayene sürecinde soy ve özgeçmiş incelemesi yapılır. Ardından 3 boyutlu CT, sefalogramlar ve MRI sonuçlarına bakılır. Kafatası ve yüzdeki anormaliler incelenir. Vücudun diğer bölgelerindeki deformiteler de göz önünde bulundurulur. Kapsamlı bir teşhisten sonra hasta için çeşitli fotoğrafları içeren geniş bir arşiv hazırlanır.  

Tedavi Öncesi Uygulamalar

 Ameliyata karar veren uzman cerrah, hastanın nasıl hazırlanacağı ve nelerin meydana gelebileceği hakkında bilgilendirme yapar. Operasyondan önce kapsamlı bir tıbbi değerlendirme süreci sağlanır. Kroniyofasiyal cerrahisi tedavisi, diğerlerinden oldukça farklıdır. Hastaya ciddi bir işlem yapılacağı için ağrı ve acı hissetmemesi adına genel anestezi uygulanır. Deformitelerin bulunduğu bölgelere bağlı olarak kafatası, yüz veya ağıza kesikler atılır.  

Kraniyofasiyal Cerrahi Uygulaması

 Kraniyofasiyal bozuklukların düzeltilmesi için kemiklerin şekillendirilmesi sağlanır. Yumuşak doku rekonstrüksiyonu da operasyon sürecinde yapılan işlemlerden biridir. Cerrah; kafatası, yüz, çene gibi bölgelerindeki görünümü iyileştirmek için deri, kıkırdak ve kas dokularını yeniden yapılandırır. Ameliyat sürecinde malformasyonların düzeltilmesi sağlandıktan sonra üzerinde çalışılan bölgeler kapatılır. Hızlı iyileşme için özel kesi teknikleri kullanılır.  

Tedavi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler 

İşlem sonrası hastanın birkaç gün müşahede altında kalması gerekir. Ağrı veya herhangi bir komplikasyon olmasına karşın düzenli takibi yapılır. Bazı durumlarda rehabilitasyona da ihtiyaç duyulabilir. Bu operasyon ciddi ve kapsamlı olduğu için özel bir tedavi süreci söz konusudur. Bu nedenle tedavi sonrasında dikkat edilmesi gereken noktalar da mutlaka uzmanlara danışılmalıdır.  

 Özel bir ekiple uygulanan kroniyofasiyal ameliyatında sadece plastik cerrah yer almaz. Aynı zamanda; beyin cerrahı, tıbbi genetikçi, radyolog, ortodontist, KBB uzmanı ve oftalmologun da katkısı vardır. Operasyondan sonra FTR uzmanı, konuşma terapisti ve psikolog da hastanın psikolojik olarak sağlıklı bir şekilde iyileşmesine yardımcı olur.  Kapsamlı bir süreç olduğu için hazırlık, ameliyat ve iyileşmeye dair planlama yapılır. 

Kraniyofasiyal bozukluklar; kafatası, yüz, çene ve bazı durumlarda boyun bölgesinde oluşabilir. Bazı semptomlar yaygın olarak görülürken kimilerine nadiren rastlanır. Bununla birlikte kraniyofasiyal bozukluklar birçok faktöre bağlı olarak sınıflandırılır. Anatomik yerleşimler, etimolojik etmenler, morfolojik nitelikler ya da çevresel nedenler, bu gruplandırılmada yer alır. Sendromlar aynı zamada çene, yüz, omurga, kafatası ve benzer iskelet sistemine göre de belirlenir. Genel olarak kraniyofasiyal bozukluklar şunlardır:  

• Kafa, yüz ve çene yarıklıkları 
• Agnati-Otosefali 
• Yonca yaprağı kafatası (Kleeblattschädel) 
• Turrisefali 
• Mikrosefali 
• Lissensefali 
• Anensefali (anencephaly) 
• Plagiosefali (plagiocephaly) 
• Trigonosefali (trigonocephaly) 
• Ensefalosel (encephalocele) 

Farklı semptomlar görüldüğünde genetik faktörler değerlendirilerek sınıflandırma yapılır. Kraniyofasiyal deformasyonlar birçok farklı isimde gruplandırılsa da benzer taraflarından söz etmek mümkündür. Bunlar; kafatası, yüz ve çene bölgelerinde meydana gelmiş olmalarıdır. Kimi zaman çocukluk döneminde fark edilen deformiteler, bazı durumlarda da fiziksel travma sonrası ortaya çıkar. Bu nedenle her bir sendrom farklı formda kendini gösterebilir.  

Kraniyofasiyal sendromlar, özel bir tedavi süreci gerektirir. Her biri farklı bir prosedür gerektirse de genelde cerrahi uygulamalarla düzeltilir. Yüz veya kafatası bölgesinde meydana gelen; Apert, Crouzon, Pierre Robin ve Tracher Collins sendromları en yaygın olanlarıdır. Buna kimi zaman kraniyafasiyal mikrozomi de eşlik eder. Farklı problemler söz konusu olduğu için çeşitli yaklaşımları gerektirirler. 

Yüz ve kafatası bölgesinde sendrom olan hastalar için kraniyofasiyal cerrahi uygulanır. Bahsi geçen operasyon, ilgili bölgelerdeki fiziksel bozuklukları düzeltir ve işlevselliği artırır. Kapsamlı bir tedavi olduğu için kafatası parçalarının yeniden çıkarılması, şekillendirilmesi ve benzeri uygulamalar gerekebilir. Çocuk hastalar için pediatrik beyin ve plastik cerrahları tedavi için devreye girer. 

Kafatası rekonstrüksiyonu yapılırken çocuğun büyüdükten sonra beynini koruması için de özel teknikler uygulanır. Bunun için dikiş, küçük vida ve plakalar kullanılır. Deri altında hissedilmedikleri için rahatsızlık hissi vermezler. Söz konusu vakalarda kraniyofasiyal cerrahi uzmanı her hasta için özel prosedür uygular. Bu nedenle tek bir işlemden söz etmek zordur.

Kraniyofasiyal cerrahi, kritik durumlarda gereklidir ve özel bir planlamayla yapılır. Bu durumlar arasında yer alan; kafatası, yüz ve çene gibi vücut bölümlerinde meydana gelen bozukluklar ancak ameliyat yöntemiyle tedavi edilebilir. Her bir sendrom, deformasyon ve bozukluk için farklı yaklaşımlar uygulanır. Genel olarak kraniyofasiyal cerrahi ameliyatı şu durumlarda yapılır:  

• Kraniosinostoz

Sütur olarak adlandırılan, kafatasını oluşturan ve kemiklerin büyümesini sağlayan yerlerde görülen eksikliklerdir. 2200 doğumda bir görülen bu vakada kafatası anormal bir şekilde büyür. Buna bağlı olarak şekil bozuklukları meydana gelir. Halk arasında ‘basık, çekiç veya kule kafa’ olarak da tanımlanır. Normal bir gelişim söz konusu olmadığı için beyin dokusu birçok baskıya maruz kalır. Dolayısıyla görme ve zihinsel problemler de oluşur ve erken tedavi bu deformasyonda oldukça önemlidir. 

• Hemifasiyal Atrofi (Romberg Hastalığı)

Tek taraflı yüz bölgesi, kas, cilt, doku ve nadiren de kemiğin etkilendiği atrofi ile görülen bir hastalıktır. Söz konusu olan deformitede hastaların %95’i aynı semptomları yaşar. Cerrahinin uygulanmasının temel amacı ise estetik simetri sağlamaktır. 

• Fasiyal kleft (Yüz Yarıkları)

Bebeğin anne karnında gelişimi esnasında ağız ve yüz kısmında meydana gelen anomalilerdir. Yumuşak doku ve kemiğin birleşimi, yarıkların oluşmasına neden olur. Özellikle de dudak ve damakta daha fazla rastlanır. Bunun haricinde burun, alın, alt çene ve orbita bölgelerinde de oluşabilir. Kraniyofasiyal cerrahi, cilt dokusunu onarır ve deformiteleri düzeltir. 

• Hipertelorizm

Göz küresi çukuru olarak adlandırılan orbitalar arasındaki mesafelerin artmasıyla ortaya çıkan bir anomalidir. Birçok sendromik hastalıkta meydana gelebilir. Aynı zamanda ensefalosel, tümör veya dermoid kist gibi durumlarda da kendini gösterebilir. 

• Alt ve Üst Çenedeki Deformiteler

Kaza, düşme ve benzeri durumlarda beliren bozukluklardır. Çene bölgesinde kırık, şekil değişiklikleri gibi vakalarda plastik cerrahi ve ordontist devreye girer ve estetik müdahalelerde bulunur. 

• Kraniyofasiyal Sendromlar

Yüz ve kafatası bölgesinde bazı sendromlu hastalıklar oluşabilir. En yaygın görülenleri arasında Tracher Collins, Apert, Pierre Robin ve Crouzon sendromları yer alır. Bunlar için de cerrahi prosedürlerin uygulanması gerekir.  

• Tümör Cerrahisi Sonrası Oluşan Defekt ve Deformiteler

Bazı durumlarda kafatası ve yüz bölgesinden tümörler çıkarılır. Bunun sonucunda yumuşak doku ve kemik eksikliklerinin giderilmesi gerekir. Uygulanan mikrocerrahi girişimlerle doku nakilleri yapılarak onarılır.  

• Travma Sonrası Deformiteler

Fiziksel travmalar; kaza, silah yaralanması ve yüksek bir yerden düşme sonucunda meydana gelir. Oluşan tüm bu hasarların giderilmesi için kraniyofasiyal cerrahi tedavisi gerekir. Kraniyofasiyal cerrahi sonrası iyi bir bakım ve korumayla hasta sağlıklı günlerine yeniden kavuşur.

Operasyon Öncesinde ve Sonrasında Nelere Dikkat Etmeli?  

Kraniyofasiyal cerrahi sürecinde ve sonrasında göz önünde bulundurulması gereken birtakım hususlar mevcuttur. Ameliyata karar verildikten sonra hastaya birkaç konu hakkında plastik cerrahı tarafından bilgi verilir. Hastanın bu süreçte doktorun talimatlarına uyması, işlemin rahat ve sorunsuz geçmesi için çok önemlidir. Özellikle de sigara ve alkolün bırakılması, operasyon sürecinde kanama riskinin azalması açısından şarttır.

Eğer kişi, bazı kronik hastalıklara bağlı olarak ilaç alıyorsa bunu doktoruyla mutlaka paylaşmalıdır. Böyle bir durumda kraniyafasiyal cerrahi uzmanı, bazı ilaçların bırakılmasını tavsiye edecektir. Beslenme de ameliyattan önce dikkat edilmesi gereken önemli bir konu olduğu için hekimin talimatlarına uyulması esastır. Diğer yandan kraniyofasiyal cerrahi sonrası aşağıdaki maddelerin de göz önünde bulundurulması gerekir: 

• Kısa sürede iyileşmek için istirahat etmek önemlidir. 
• Hekimin önerdiği şekilde hareket edilmelidir.  
• Kesilerin hızlı bir şekilde iyileşmesi ve kanamaması için yara bakımının doğru şekilde yapılması gerekir.
• Doktor tarafından verilen beslenme talimatlarına uyulmalıdır. Kısıtlanan yiyecekler vücuda alınmamalıdır.

Yukarıdakiler, kraniyofasiyal cerrahi tedavisinde en çok dikkat edilmesi gereken unsurlardır. Cerrah, hastanın özel durumuna göre spesifik talimatlarda bulunabilir. Genel olarak ameliyattan sonra düzenli doktor kontrolüne gidilmeli ve hareket için rehabilitasyon hizmeti alınmalıdır. 

Kraniyofasiyal cerrahi merkezleri, hastaların kısa sürede sağlıklı bir şekilde iyileşmeleri için özel bakımlar sunar. HospitaPrime olarak bu süreci profesyonel bir şekilde ele alan uzmanlarla hizmet vermekteyiz. Kraniyofasiyal cerrahisi alanında gelişmiş tedavi hizmetlerimiz için kliniğimizi güvenle tercih edebilirsiniz.  

Kraniyofasiyal Cerrahi Sonuçları Ne Kadar Sürede Fark Edilir? 

Kraniyofasiyal cerrahi sonuçlarının süresi hastadan hastaya göre değişiklik gösterir.  Deformite ve sendromlara göre özel bir ameliyat uygulandığı için net bir zaman söz konusu değildir. İyileşme süreci de buna dahildir. Genelde birkaç ay içinde sonuçları görmek mümkündür. Bu müdahale aynı zamanda estetik bir prosedür olduğu için etkileri hemen görülmez.  

İlk etapta şişlik, morluk ve kızarıklık gibi semptomlar iyileşir; birkaç ay içerisinde sonuçlar görülür. Ameliyatın etkileri ve sonuçlarını daha ayrıntılı  bir şekilde öğrenmek için kliniğimizle her zaman iletişime geçebilirsiniz.